بررسی اثربخشی درمان تحریک الکتریکی فراجمجمه‌ای، درمان تحریک الکتریکی جمجمه‌ای و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر خستگی مزمن زنان مبتلا به فایبرومایالژیا

نویسندگان

    سید حسن هاشمی کنتی گروه روان شناسی سلامت، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران.
    محمد تقی بادله شموشکی * گروه روان شناسی ، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی گلستان، گلستان، ایران. badelehgoums@ac.ir
    جوانشیر اسدی گروه روانشناسی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران.
    ارسطو میرانی گروه روانشناسی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران.

کلمات کلیدی:

درمان تحریک الکتریکی فراجمجمه‌ای, درمان تحریک الکتریکی جمجمه‌ای, درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد, خستگی مزمن, فایبرومایالژیا

چکیده

هدف: هدف این مطالعه بررسی اثربخشی درمان تحریک الکتریکی فراجمجمه‌ای، درمان تحریک الکتریکی جمجمه‌ای و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر خستگی مزمن زنان مبتلا به فایبرومایالژیا بود.

مواد و روش: در این مطالعه نیمه آزمایشی، جامعه‌ی آماری شامل کلیه‌ی زنان مبتلا به فایبرومیالژیا مراجعه‌کننده به بیمارستان مهر شهرستان بهشهر بودند که در شش‌ماهه‌ی اول سال ۱۴۰۳ به این بیمارستان مراجعه کرده‌اند که تعداد 48 نفر بیمار در چهار گروه مداخله درمان تحریک الکتریکی فراجمجمه‌ای (12 نفر)، گروه مداخله درمان تحریک الکتریکی جمجمه‌ای (12 نفر)، گروه مداخله درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (12 نفر) و گروه کنترل (12 نفر) قرار گرفتند. جهت گردآوری داده‌ها از پرسشنامه خستگی مزمن چالدر و همكاران (1993) استفاده شد و پروتکل درمان تحریک الکتریکی فراجمجمه‌ای و جمجمه‌ای در 12 جلسه 20 دقیقه‌ای و مداخله درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در 10 جلسه 90 دقیقه‌ای اجرا گردید. جهت تحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل کوواریانس و آزمون بنفرونی با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS-22  استفاده شد.

یافته‌ها: نتایج نشان داد هر سه مداخله تحریک الکتریکی فراجمجمه‌ای، تحریک الکتریکی جمجمه‌ای و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در کاهش خستگی زنان مبتلا به فیبرومایالژیا نسبت به گروه کنترل مؤثر بوده و تفاوت معناداری بین اثربخشی این مداخلات مشاهده نشد.

نتیجه‌گیری: در مجموع می‌توان نتیجه گرفت که استفاده از هر یک از این مداخلات می‌تواند به‌عنوان رویکردی مؤثر در کاهش خستگی مزمن بیماران مبتلا به فیبرومایالژیا به کار رود و انتخاب آن‌ها می‌تواند بر اساس شرایط فردی، امکانات موجود و ترجیحات بیمار انجام گیرد. همچنین یافته‌ها بر اهمیت بهره‌گیری از مداخلات غیرتهاجمی و روان‌شناختی در مدیریت علائم خستگی این بیماران تأکید دارد و می‌تواند مبنایی برای طراحی پروتکل‌های درمانی تلفیقی در آینده با هدف ارتقای کیفیت زندگی این بیماران باشد.

دانلودها

دسترسی به دانلود اطلاعات مقدور نیست.

مراجع

Bair, M. J., & Krebs, E. E. (2020). Fibromyalgia. Annals of Internal Medicine, 172(5), 33-48. https://doi.org/10.7326/AITC202003030

Bateman, L. (2023). Fibromyalgia and myalgic encephalomyelitis/chronic fatigue syndrome. Neurobiology of Brain Disorders, 559-573. https://doi.org/10.1016/B978-0-323-85654-6.00061-7

Bourke, J. H., Wodehouse, T., & White, P. D. (2021). Central sensitisation in chronic fatigue syndrome and fibromyalgia; a case control study. Journal of Psychosomatic, 150, 110624. https://doi.org/10.1016/j.jpsychores.2021.110624

Cojocaru, C. M., Popa, C. O., Schenk, A., Suciu, B. A., & Szasz, S. (2024). Cognitive-behavioral therapy and acceptance and commitment therapy for anxiety and depression in patients with fibromyalgia: a systematic review and meta-analysis. Med Pharm Rep, 97(1), 26-34. https://doi.org/10.15386/mpr-2661

Da Silva, R. D. M. F., Brunoni, A. R., Miguel, E. C., & Shavitt, R. G. (2019). Transcranial direct current stimulation for obsessive-compulsive disorder: patient selection and perspectives. Neuropsychiatric Disease and Treatment, 15, 2663. https://doi.org/10.2147/NDT.S184839

Dai, Y., Ghalib, Z., & Keefe, B. (2023). Long-Term Clinical Effectiveness Of A Digital Acceptance And Commitment Therapy For Fibromyalgia Management. The Journal of Pain, 24(4), 57-65. https://doi.org/10.1016/j.jpain.2023.02.192

De Benedittis, G. (2023). The Challenge of Fibromyalgia Efficacy of Hypnosis in Alleviating the Invisible Pain: A Narrative Review. Int J Clin Exp Hypn, 71(4), 276-296. https://doi.org/10.1080/00207144.2023.2247443

Di Carlo, M., Bianchi, B., & Salaffi, F. (2024). Fibromyalgia and the Difficult Synthesis. J Rheumatol, 51(6), 554-555. https://doi.org/10.3899/jrheum.2024-0321

Elijah, J., Powell, K., & Smith, M. A. (2022). The Efficacy of Capsaicin on Sleep Quality and Fatigue in Fibromyalgia. J Pain Palliat Care Pharmacother, 36(2), 112-116. https://doi.org/10.1080/15360288.2022.2063468

Elkins, G. (2023). Efficacy of Hypnosis Interventions: Fibromyalgia, Sleep, Oncology, Test Anxiety, and Beliefs. Int J Clin Exp Hypn, 71(4), 273-275. https://doi.org/10.1080/00207144.2023.2243785

Favretti, M., Iannuccelli, C., & Di Franco, M. (2023). Pain Biomarkers in Fibromyalgia Syndrome: Current Understanding and Future Directions. Int J Mol Sci, 24(13), 10443. https://doi.org/10.3390/ijms241310443

Flynn, D. (2023). Chronic Pain Syndromes: Fibromyalgia. Essent, 533-537. https://europepmc.org/article/med/37812528

García-López, H., Calle-Ortega, F., García-Robles, P., Del-Rey, R. R., Obrero-Gaitán, E., & Cortés-Pérez, I. (2024). Effectiveness of transcutaneous electrical nerve stimulation improves pain intensity, disability and quality of life in patients with fibromyalgia syndrome: a systematic review with meta-analysis. Disabil Rehabil, 21, 1-11. https://doi.org/10.1080/09638288.2024.2331069

Giorgi, V., Bazzichi, L., Batticciotto, A., Pellegrino, G., Di Franco, M., Sirotti, S., Atzeni, F., Alciati, A., Salaffi, F., & Sarzi, P. (2023). Fibromyalgia: one year in review. Clin Exp Rheumatol, 41(6), 1205-1213. https://doi.org/10.55563/clinexprheumatol/257e99

Lusicic, A., Schruers, K. R. J., Pallanti, S., & Castle, D. J. (2018). Transcranial magnetic stimulation in the treatment of obsessive-compulsive disorder: current perspectives. Neuropsychiatr Dis Treat, 14, 1721. https://doi.org/10.2147/NDT.S121140

Maddox, E. K., Massoni, S. C., Hoffart, C. M., & Takata, Y. (2023). Dietary Effects on Pain Symptoms in Patients with Fibromyalgia Syndrome: Systematic Review and Future Directions. Nutrients, 15(3), 716. https://doi.org/10.3390/nu15030716

Martino, G., Caputo, A., Vicario, C. M., Catalano, A., Schwarz, P., & Quattropani, M. C. (2020). The relationship between alexithymia and type 2 diabetes: a systematic review. Front Psychol, 11, 20-26. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2020.02026

دانلود

چاپ شده

۱۴۰۴/۰۶/۳۰

ارسال

۱۴۰۴/۰۳/۱۸

بازنگری

۱۴۰۴/۰۵/۲۰

پذیرش

۱۴۰۴/۰۵/۲۷

شماره

نوع مقاله

مقالات

ارجاع به مقاله

هاشمی کنتی س. ح. .، بادله شموشکی م. ت.، اسدی ج.، و میرانی ا. (1404). بررسی اثربخشی درمان تحریک الکتریکی فراجمجمه‌ای، درمان تحریک الکتریکی جمجمه‌ای و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر خستگی مزمن زنان مبتلا به فایبرومایالژیا. فصلنامه روانشناسی تجربی و شناختی، 1-14. https://quarterlyecp.com/index.php/ecp/article/view/273

مقالات مشابه

1-10 از 160

همچنین برای این مقاله می‌توانید شروع جستجوی پیشرفته مقالات مشابه.