واکاوی عوامل مؤثر بر ترس از ازدواج در همشیران افراد دارای ناتوانی هوشی و رشدی بر اساس چارچوب سیستم‌های تعبیه شده همشیران

نویسندگان

    محمد مهدی افتخاری دانشجوی کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی، گروه روان شناسی، واحد خمینی شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، خمینی شهر، ایران
    سارا نجاتی فر * استادیار، گروه روان شناسی و آموزش افراد با نیاز‌های خاص، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران s.nejatifar@edu.ui.ac.ir

کلمات کلیدی:

ترس از ازدواج, همشیران, ناتوانی هوشی و رشدی, چارچوب سیستم¬های تعبیه شده همشیران

چکیده

هدف: این پژوهش با هدف واکاوی عوامل مؤثر بر ترس از ازدواج در همشیران افراد دارای ناتوانی هوشی و رشدی بر اساس چارچوب سیستم­های تعبیه شده همشیران انجام گرفت.

مواد و روش: روش پژوهش حاضر از نوع کیفی به روش پدیدار­شناسی توصیفی بود و گردآوری داده­ها از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمام همشیران بزرگسال افراد دارای اختلال ناتوانی هوشی (آموزش­پذیر) بود که در مدارس استثنایی شهر اصفهان در سال تحصیلی 1404-1403 مشغول به تحصیل بودند. نمونه پژوهش به صورت نمونه­گیری هدفمند انتخاب شد و پس مصاحبه با 18 همشیر افراد دارای ناتوانی هوشی و رشدی، عوامل مؤثر بر ترس از ازدواج شناسایی گردید و به اشباع رسید. تحلیل داده­ها با استفاده از الگوی شش مرحله­ای براون و کلارک انجام گردید. برای بررسی اعتبار­سنجی، از معیار­های چهار­گانه گوبا و لینکلن استفاده شد.

یافته‌ها: یافته­ها نشان داد عوامل مؤثر بر ترس از ازدواج در همشیران افراد دارای ناتوانی هوشی و رشدی شامل سه مضمون اصلی عوامل فردی، اجتماعی و خانوادگی و 25 مضمون فرعی است.

نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج به دست آمده می‌توان اذعان داشت توجه به تجربه­های همشیران افراد دارای ناتوانی هوشی و رشدی در قالب چارچوب سیستم­های تعبیه شده همشیران (SESF) از اهمیت فراوانی برخوردار است و عوامل مؤثر بر ترس از ازدواج شناسایی شد. لذا می­توان نتیجه گرفت برای هر­گونه اقدامی ابتدا باید عوامل مؤثر بر ترس از ازدواج آن‌ها را شناسایی و در­صدد طراحی راهبرد­هایی برای پیشگیری از آن اقدام کرد.

دانلودها

دسترسی به دانلود اطلاعات مقدور نیست.

مراجع

children: Similarities and differences in the perspectives of siblings and mothers. Journal of Autism and Developmental Disorders, 1-15. https://doi.org/10.1007/s10803-023-06222-0

Ryu, W. (2020). The relationship between neglect and delinquent behavior of adolescents having siblings with developmental disabilities: Focusing on the protective role of 'uplifts. Journal of Youth Welfare, 22, 243-264. https://doi.org/10.19034/KAYW.2020.22.4.09

Schmeer, A., Harris, V. W., Forthun, L., Valcante, G., & Visconti, B. (2021). Through the eyes of a child: Sibling perspectives on having a sibling diagnosed with autism. Research in Developmental Disabilities, 119, 104066. https://doi.org/10.1016/j.ridd.2021.104066

Sharifi, A., Yar Mohammadian, A., & Ghamarani, A. (2018). Developing a parenting program based on lived experiences of mothers with intellectually disabled children. 55(14), 7-24. https://www.sid.ir/paper/122350/en

Smith, J. (2016). Eight things siblings of children with special needs struggle with. The Washington Post. https://www.washingtonpost.com/news/parenting/wp/2016/12/20/8-things-siblings-of-children-with-special-needs-struggle-with/

Veerman, L. K., Orm, S., Fjermestad, K. W., Sterkenburg, P. S., & Willemen, A. M. (2025). Next steps in the development of a sibling adjustment scale: Reply to Supianto. International Journal of Developmental Disabilities, 71(2), 205-207. https://doi.org/10.1080/20473869.2025.2456803

Wilkins-Clark, R. E., Wu, Z., & Markham, M. S. (2024). Experiences of post-divorce parentification and parental affection: Implications for emerging adults' well-being. Family Relations, 73(4), 2690-2708. https://doi.org/10.1111/fare.13013

Wolfe, B., Song, J., Greenberg, J. S., & Mailick, M. R. (2014). Ripple effects of developmental disabilities and mental illness on nondisabled adult siblings. Social Science & Medicine, 108, 1-9. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2014.01.021

Wolff, B., Pestell, C. F., & Glasson, E. J. (2024). Siblings of Individuals with Neurodevelopmental Conditions: Perspectives on Risk, Resiliency and Future Research Directions. Child & Family Social Work. https://doi.org/10.1111/cfs.13256

Yang, H. J., & Shin, J. S. (2015). Lived Experience of Female Siblings of Persons with Disabilities: Applying Giorgi's Phenomenological Method of Analysis. Journal of Emotional and Behavioral Disorders, 31, 17-49. https://www.kci.go.kr/kciportal/ci/sereArticleSearch/ciSereArtiView.kci?sereArticleSearchBean.artiId=ART001974103

Zucker, A., Chang, Y., Maharaj, R., Wang, W., Fiani, T., McHugh, S., Feinup, D. M., & Jones, E. A. (2022). Quality of the sibling relationship when one sibling has autism spectrum disorder: A randomized controlled trial of a sibling support group. Autism, 26(5), 1137-1152. https://doi.org/10.1177/13623613211042135

دانلود

چاپ شده

۱۴۰۳/۱۲/۲۸

ارسال

۱۴۰۳/۰۷/۲۸

بازنگری

۱۴۰۳/۱۰/۲۹

پذیرش

۱۴۰۳/۱۲/۲۴

شماره

نوع مقاله

مقالات

ارجاع به مقاله

افتخاری م. م.، و نجاتی فر س. (1403). واکاوی عوامل مؤثر بر ترس از ازدواج در همشیران افراد دارای ناتوانی هوشی و رشدی بر اساس چارچوب سیستم‌های تعبیه شده همشیران. فصلنامه روانشناسی تجربی و شناختی، 1(4)، 154-170. https://quarterlyecp.com/index.php/ecp/article/view/150

مقالات مشابه

1-10 از 67

همچنین برای این مقاله می‌توانید شروع جستجوی پیشرفته مقالات مشابه.