ارزیابی ویژگی­های روانسنجی نسخه فارسی "مقیاس مه مغزی " در متأهلین شهر رفسنجان

چکیده

مقدمه: مه مغزی یکی از اختلال‌های شناختی است که باعث می‌شود افراد دچار خستگی ذهنی و فراموشکاری شوند که به عنوان یکی از مشکلات شناختی و سلامت روان به حساب می‌آید. پژوهش حاضر با هدف ترجمه و ارزیابی ویژگی­های روانسنجی "مقیاس مه مغزی" در متأهلین ساکن در شهرستان رفسنجان انجام شد.

روش کار: مطالعه حاضر از نوع روش­شناسی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را تمام متأهلین ساکن در شهرستان رفسنجان در سال ۱۴۰۱-۱۴۰۲ تشکیل می­دادند که ۲۰۰ نفر از آن ها به روش نمونه­گیری در دسترس وارد مطالعه شدند. ابتدا نسخه اصلی به فارسی ترجمه شد. پس از آن ترکیب و تلفیق ترجمه­های اولیه به یک ترجمه واحد صورت گرفت. نسخه نهایی ترجمه شده از فارسی به انگلیسی و در نهایت نسخه ترجمه شده مورد بازنگری، اصلاح و جمع بندی قرار گرفت. نسبت و شاخص روایی محتوا، روایی سازه با روش تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی و روایی همگرا اندازه­گیری شد. پایایی به روش همسانی درونی با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ انجام شد. تحلیل داده‌ها با نرم‌افزارهای آموس نسخه 24، اسمارت نسخه 3 و اس پی اس اس  نسخه ۲۴ در سطح معناداری 05/0 انجام پذیرفت.

یافته‌ها: نسبت روایی محتوا براساس نظر 10 نفر از متخصصان بالاتر از 62/0 و شاخص روایی محتوا نیز بالاتر از 79/0 برای همه عبارت ­ها به دست آمد. تحلیل عاملی تائیدی نشان داد که همه شاخص­های برازندگی از برازش قابل قبول الگوی تک عاملی مقیاس با داده­های گردآوری شده حمایت کردند و بارهای عاملی همه عامل­ها به استثنای عبارت شماره 9 بالاتر از 33/0 به دست آمد. بین نمره کل مه مغزی با نمره کل و نیز ۵ زیر مقیاس خستگی عمومی، خستگی جسمی، کاهش فعالیت، کاهش انگیزه و خستگی ذهنی همبستگی مستقیم و معنادار وجود داشت (05/0>P). نتایج ضریب آلفای کرونباخ 97/0 دست آمد.

نتیجه­گیری: نسخه فارسی "مقیاس مه مغزی" با 19 عبارت، روا و پایا می­باشد. "مقیاس مه مغزی" در بین متأهلین غیربالینی شهرستان رفسنجان همانند نسخه اصلی، می­تواند به‌عنوان ابزار مناسبی برای ارزیابی مه مغزی مورد استفاده قرار گیرد. لذا استفاده از این ابزار برای اندازه­گیری این سازه برای جمعیت غیربالینی پیشنهاد می­گردد